2 lutego 2017 r. tj. w Święto Ofiarowania Pańskiego, ks. abp Józef Górzyński, Metropolita Warmiński, zatwierdził nowe Konstytucje wraz ze zmienioną nazwą Wspólnoty jako Instytutu Jezusa Eucharystycznego. Nazwa Instytut Służebnic Ołtarza pozostaje nazwą historyczną.
Geneza Wspólnoty sięga korzeniami okresu przedwojennego w Wilnie, gdzie ks. Józef Wojtukiewicz podejmował pracę duszpasterską ze świeckimi w ramach Akcji Katolickiej. W tym czasie w Wilnie rozwijała działalność apostolską Adela Stefanowicz, psycholog i pedagog, która całym sercem i umysłem oddawała się wychowaniu dzieci i młodzieży. Ich znajomość zaowocowała współpracą w dziedzinie wychowania. Oboje dostrzegali wielką potrzebę przygotowania kadry pedagogicznej, która umocniłaby w wychowaniu kierunek katolicki, ożywiła lekcje religii nowymi metodami pracy i nową gorliwością oraz całkowitym zaangażowaniem w działalność apostolską. Po II wojnie światowej ta potrzeba zwielokrotniła się. Już w 1945 r. ks. Józef Wojtukiewicz i Adela Stefanowicz skupili wokół idei zorganizowanego apostolatu osoby, które pragnęły całkowicie służyć Bogu i Ojczyźnie.W początkach XX wieku znane były dwie formy realizowania chrześcijańskiego życia: w małżeństwie lub klasztorze. Taka sytuacja trwała do czasu ukazania się w 1947 r. Konstytucji apostolskiej Piusa XII o Instytutach świeckich „Provida Mater Ecclesia”, zawierającej myśli i wskazania, które ks. J. Wojtukiewiczowi były tak bliskie. W Konstytucji tej uznana została możliwość życia według rad ewangelicznych i pełnej konsekracji w całkowitym poświęceniu się Bogu poprzez służbę ludziom w życiu świeckim, bez obowiązku wspólnego mieszkania i noszenia specjalnego stroju. Konstytucja ukazała więc trzecią możliwość powołania życiowego. Już dwa lata istniała grupa dziewcząt, która pragnęła tak żyć w Kościele – łącząc świeckość z konsekracją. Tego samego roku – 1947 w dniach od 1 do 15 sierpnia, ks. J. Wojtukiewicz i A. Stefanowicz zorganizowali tak zwaną „nowennę” przed uroczystością Wniebowzięcia N.M.P., dla tej właśnie grupy osób, które pragnęły być w całkowitej dyspozycyjności wobec Boga. Wówczas 12. młodych dziewcząt złożyło pierwsze przyrzeczenia (później były śluby) gotowości poświęcenia się na służbę Bożą i pracę apostolską oraz zachowania ducha rad ewangelicznych: ubóstwa, posłuszeństwa i czystości we wspólnocie życia konsekrowanego czyli w Instytucie świeckim o nazwie „Instytut Służebnic Ołtarza”. Wspólnota od początku swego powstania była zaangażowana w prowadzenie wspólnego dzieła jakim była szkoła – najpierw o nazwie Instytut Katolicki, następnie Diecezjalny Ośrodek Kształcenia Katechetycznego, wreszcie jako Warmińskie Wyższe Studium Katechetyczne. Zarówno nazwa jak i lokalizacja szkoły zmieniały się – bardziej z konieczności, niż z wyboru.
W ustroju socjalistycznym przepojonym materializmem nie było miejsca dla wartości chrześcijańskich. Stąd też utrudniano Instytutowi działalność, a nawet podejmowano różne działania zmierzające do jego likwidacji, gdyż był znaczącym ośrodkiem promieniowania religijnego. Częstochowa, Wrocław, Kłodzko, Trzebnica, Świdnica, Będków i Gietrzwałd – to kolejne miejsca w których Wspólnota prowadziła swoje dzieło. Erekcji kanonicznej Wspólnoty, jako świeckiego instytutu konsekrowanego, dokonał ks. bp T. Wilczyński, 2 lutego 1962 r. Członkinie Instytutu przez wszystkie lata służyły Kościołowi w Polsce w zaangażowaniu zwłaszcza katechetycznym i poradnictwie rodzinnym, ale także w innych zawodach. Obecnie instytut nie prowadzi już wspólnego dzieła, ale wciąż jest otwarty na nowe tchnienia Ducha Świętego. Członkinie koncentrują swoją duchowość na Eucharystii w wymiarze eklezjalnym i realizują różnorodne zadania przypisane im przez Bożą Opatrzność.